Συνέντευξη στη Βένια Αντωνίου

Γράφει χωρίς φίλτρα, χωρίς να αυτολογοκρίνεται. Μέσα από τη λογοτεχνία νιώθει ελεύθερος. Τα βιβλία του έχουν κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα. Με τις «Συμπληγάδες Αξιών» θέλει να μας αφυπνίσει, να μας σηκώσει από τον καναπέ… Ο Μηνάς Στραβοπόδης μοιράζεται μαζί μας ενδιαφέρουσες αλήθειες και απόψεις, ενώ μαθαίνουμε για το CultArt Zone, ένα πρωτοποριακό εγχείρημα που λειτουργεί σαν αφετηρία για ένα ταξίδι αναζήτησης…

Πώς οδηγήθηκες στις «Συμπληγάδες Αξιών»; Μίλησέ μας γι’ αυτές.

Παρατηρώντας την καθημερινότητα, έτσι οδηγήθηκα. Βλέπω ανθρώπους γύρω μου -από γνωστούς μέχρι περαστικούς στον δρόμο- καταπιεσμένους. Ανθρώπους που ζουν χωρίς να προλάβουν να σκεφτούν. Ανθρώπους εγκλωβισμένους στα «πρέπει» της οικογένειας, της κοινωνίας, του κράτους. Ανθρώπους που αναζητούν αξία ετερόφωτη, που αναζητούν τον ετεροπροσδιορισμό, δηλαδή το να είναι αρεστοί στους άλλους και έτσι καταλήγουν να μην είναι αρεστοί στους εαυτούς τους. Ανθρώπους που έχουν κάνει θεό τους τα λεφτά στο όνομα μιας δήθεν ελευθερίας και ξεχνούν να αγαπήσουν.

Οι «Συμπληγάδες Αξιών» μιλούν για τις αντεστραμμένες αξίες, οι οποίες έχουν γίνει ο κανόνας στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Δηλαδή για το πώς αναπαράγουμε συμπεριφορές στην καθημερινότητά μας, οι οποίες αν και φαινομενικά νομίζουμε πως μας βοηθούν, επί της ουσίας μας συνθλίβουν -το κυνήγι χρημάτων στον βωμό μιας δήθεν ελευθερίας είναι ίσως το πιο εύστοχο παράδειγμα, καθώς καταλήγεις τραγικά ανελεύθερος και τραγικά μόνος.
Το βιβλίο αφορά στο πώς οι αξίες, τις οποίες κάνουμε σημαία και στις οποίες δηλώνουμε προσηλωμένοι, γίνονται οι συμπληγάδες μας -εξού και ο τίτλος. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι, διότι πράττουμε -αναπαράγουμε καταστάσεις και συμπεριφορές- χωρίς να σκεφτόμαστε αυτό που κάνουμε.
Οι «Συμπληγάδες Αξιών» μιλούν για το πώς αυτή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει, αλλά και για το πώς οδηγηθήκαμε σε αυτήν την κατάσταση. Ποιος ο ρόλος του κράτους, της κοινωνίας και της παράδοσης σε όλο αυτό; Γιατί οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά τους; Σε όλα αυτά το βιβλίο δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις.

Έχεις μια έλξη προς τα κοινωνικο-πολιτικά θέματα, καθώς τα επιλέγεις σταθερά στα μυθιστορήματά σου. Τι θέλεις να πεις στον αναγνώστη μέσα από το νέο σου βιβλίο;

Τα βιβλία μου, πέρα από λογοτεχνικό γεγονός, επιθυμώ να είναι ταυτόχρονα πολιτικό και κοινωνικό γεγονός. Δεν σας κρύβω πως βλέπω -ιδίως στην Ελλάδα- τόσο την κοινωνία, όσο και την πολιτική να νοσεί βαθιά. Βλέπω, μάλιστα, και απογοητεύομαι πως ακόμα και νέα παιδιά που μπαίνουν στην πολιτική μπαίνουν για όλους τους λάθος λόγους. Δεν υπάρχει καμία ιδεολογία, κανένα όραμα, μόνο προσωπικές φιλοδοξίες και η τσέπη μας. Αυτό είναι κάτι που πρέπει όλοι μας να συμβάλλουμε, για να ανατραπεί -ο καθένας από το δικό του μετερίζι.
Ο δικός μου ρόλος, θεωρώ, πως είναι να μεταλαμπαδεύω ιδέες, οι οποίες προσεγγίζουν εναλλακτικές οπτικές αυτού που αποκαλούμε «πραγματικότητα». Ίσως, αν αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα, ο κόσμος να αλλάξει!

Στα βιβλία μου η πλοκή είναι το μέσο, όχι ο αυτοσκοπός. Σκοπός είναι να περάσουν κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα, τα οποία θα ασκήσουν αυστηρή κριτική στα κακώς κείμενα της εποχής -που δυστυχώς είναι πάρα πολλά.
Στην Ελλάδα λείπει μια πνευματική ηγεσία, η οποία οφείλει να έχει ως σκοπό την αυστηρή κριτική απέναντι στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι και η οποία θα αποσκοπεί στο να βελτιώνει την ποιότητα ζωής της κοινωνίας.
Με το νέο μου βιβλίο θέλω να αφυπνίσω τον αναγνώστη. Να του περιγράψω με κυνισμό το πού έχουμε οδηγηθεί και ύστερα να τον παρακινήσω να σηκωθεί από τον καναπέ και να διεκδικήσει μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό του και τον συνάνθρωπό του. Η κάθε μεγάλη αλλαγή ιστορικά ξεκίνησε από ένα μικρό βήμα. Ζητώ από τον κάθε αναγνώστη να κάνουμε όλοι μαζί αυτό το μικρό βήμα.

Μηνά, έχεις σκεφτεί γιατί γράφεις; Είναι εσωτερική ανάγκη; Ποια φάση της δημιουργίας ενός βιβλίου σε γοητεύει περισσότερο;

Η συγγραφή για εμένα είναι οξυγόνο. Είναι μια βαθύτατα προσωπική ανάγκη. Χωρίς αυτήν δεν θα μπορούσα να υπάρξω. Είναι αυτό που λέμε «γράφω γιατί δεν έχω άλλη επιλογή». Είναι μια μαγική και επίπονη διαδικασία που είναι πλήρως συνυφασμένη με την ύπαρξή μου.
Πιο συγκεκριμένα, λογοτεχνία γράφω γιατί μόνο έτσι νιώθω ελεύθερος. Γράφω αυθεντικά και χωρίς φίλτρα, χωρίς να αυτολογοκρίνομαι και για αυτό στις σελίδες κάθε μου βιβλίου θα βρείτε ατόφια την ψυχή μου. Αγαπώ όλη τη διαδικασία της συγγραφής, ωστόσο όταν η ιδέα φτάνει στο σημείο όπου την ολοκληρώνω νιώθω ευτυχισμένος. Νιώθω πολύ χαρούμενος
που γράφω, αλλά και που οι εκδόσεις Αρμός πίστεψαν σε εμένα και στις ιδέες μου και μου έδωσαν τη δυνατότητα να εξωτερικεύσω ό,τι γράφω.

Πρόσφατα ιδρύθηκε το CultArt Zone, που έχει ως σκοπό την ανάδειξη κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων αντλώντας έμπνευση από την Τέχνη και τον Πολιτισμό… κι εσύ βρίσκεσαι πίσω από αυτό το εγχείρημα. Θα θέλαμε να μάθουμε περισσότερα…

Το CultArt Zone είναι ένα εγχείρημα όπου στον πυρήνα του είναι η ελεύθερη έκφραση. Σαν εγχείρημα είναι πλήρως εναρμονισμένο με το λογοτεχνικό μου έργο και επί της ουσίας το ένα συμπληρώνει το άλλο. Με άλλα λόγια, για τον ίδιο λόγο που γράφω κοινωνικοπολιτικά μυθιστορήματα, δημιούργησα και το CultArt Zone. Μέσα και από αυτό το εγχείρημα επιθυμώ να παρακινήσω τον κόσμο να δει τα πράγματα και από διαφορετικές οπτικές. Αφετηρία για την ανάδειξη κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων μπορεί να είναι ένα βιβλίο, μια παράσταση, μια ταινία, μια συναυλία ή ένα ταξίδι.

Πρόκειται για μια «ζώνη» ελευθερίας, όπου ο καθένας θα μπορεί να μπαίνει και να βρίσκει τον εαυτό που ενδεχομένως χάνει σε μια αυτοματοποιημένη καθημερινότητα. Θα είναι μια πηγή ερεθισμάτων ακόμα και για άτομα που δεν έτυχε να έχουν. Είναι η αφετηρία για ένα ταξίδι αναζήτησης του κάθε επισκέπτη. Είναι κάτι το μοναδικό σαν εγχείρημα. Δεν υπάρχει κάτι όμοιο με αυτό στην Ελλάδα και κάτι που ενδεχομένως να έχει ανάγκη πολύς κόσμος.

Επόμενα σχέδια;

Ναι, έχω αρκετά. Έχω πολλές ιδέες για επόμενα βιβλία, μάλιστα μια από αυτές έχω αρχίσει να την επεξεργάζομαι πιο συστηματικά. Από άποψη θεματολογίας θα είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο. Θα μου επιτρέψετε, ωστόσο, να μην πω περισσότερα για την ώρα…

Η συνέντευξη αυτή δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Say Yes to the Press στις 18 Σεπτεμβρίου 2024.