Σκέψεις CultArt: YOU

Του Johnny Janary
Μόλις τελείωσα να βλέπω το “YOU” στο Netflix και οι σκέψεις και τα συναισθήματά μου ήταν έντονα -πολλά τα ερωτηματικά απέναντι στην κοινωνία, σ’ εμάς. Ερωτηματικά για το τι μπορεί να δημιουργήσουν οι σαθρές κοινωνικές βάσεις μας, ποιος μπορεί να φταίει και τελικά, ποιος είναι το θύμα και ποιος ο θύτης. Το τελικό μου συναίσθημα ήταν ανακούφιση, περιτυλιγμένη, όμως, από στενοχώρια.
Όταν ξεκίνησα τη σειρά, με πρωταγωνιστή τον Joe Goldberg είπα στην αρχή: «Οκ, έχουμε να κάνουμε απλά με έναν ψυχασθενή serial killer και δεν θα δούμε πολλά πέρα από τη λατρεία του να σκοτώνει κόσμο». Ωστόσο, σύντομα κατάλαβα πως έκανα λάθος. Σκεφτόμουν, αρχικά, πώς γίνεται αυτός ο εξαιρετικά μορφωμένος άνθρωπος τέτοιου βάθους, να διακατέχεται από αυτήν τη μανία να παρακολουθεί, να ελέγχει και τελικά να σκοτώνει. Άρχισα να αναρωτιέμαι για το ποιος είναι, τι τον έχει οδηγήσει να είναι αυτό που είναι και ποιος τελικά θα επιλέξει να είναι -εάν θα καταφέρει να αλλάξει.
Η παραγωγή της σειράς έχει προσαρμόσει με τέτοιον τρόπο τα επεισόδια, ώστε να καθιστά σχεδόν αδύνατο να μη θες να δεις τη συνέχεια. Το κάθε επεισόδιο, πέραν της αγωνίας που δημιουργεί για τη συνέχεια, διέπεται από μια αριστουργηματική αρμονία ως προς τη σύνδεσή του με το επόμενο. Θα έλεγε κανείς ότι είναι σαν μια πολύ μεγάλη ταινία, που επιθυμείς οπωσδήποτε να δεις τη συνέχεια και ο χρόνος σβήνει…
Επί της ουσίας ο Joe, όπως σκιαγραφείται στα δικά μου μάτια, είναι ένας υπέρμετρα ρομαντικός τύπος που αγαπά τη ζωή, τον έρωτα και τα βιβλία. Στη σειρά τον βλέπουμε αρχικά να εργάζεται στο Βιβλιοπωλείο «Mooney’s», στη Νέα Υόρκη, στο κατάστημα που έχει κληρονομήσει ο ίδιος από τον κ. Mooney. Εκεί βιώνει καθημερινά όλη του την αγάπη για τα βιβλία και τη γνώση, μέχρι που μια μέρα θα έρθει μια μοναδική «πελάτισσα» στο κατάστημα να αναζητήσει ένα βιβλίο και ο Joe την ερωτεύεται ακαριαία…
Τα πράγματα παίρνουν μια αγωνιώδη, καθηλωτική και τραγική τροχιά από κει και πέρα, βλέποντας σιγά σιγά το ποιος είναι ο πρωταγωνιστής, καθώς και με τη διαδοχή των επεισοδίων. Ο Joe Goldberg διακατέχεται από μια μανία να ελέγχει την κάθε κατάσταση, τον κάθε άνθρωπο που έχει απέναντί του -ιδίως αυτόν που αγαπά- και να «προστατεύει» με κάθε μέσο όσους αγαπά. Η μανία του ελέγχου και της προστασίας πηγάζει από τους μεγαλύτερούς του φόβους, οι οποίοι εδραιώνονται από την παιδική του ηλικία, όπου βίωσε μερικά από τα πιο τραγικά πράγματα.
[Spoiler Alert: Ο Joe από πολύ μικρή ηλικία υπέστη βία από τον πατέρα του, ο οποίος έδερνε τακτικά τη μητέρα του και τον ίδιο, μέχρι που μια στιγμή, η μητέρα του θα του δώσει ένα όπλο «για να προστατευτεί» και θα οδηγηθεί τελικά να σκοτώσει τον πατέρα του. Η τραγωδία του δεν τελειώνει εκεί όμως. Η μητέρα του, που ήταν μάλλον εθισμένη σε ναρκωτικά ή αλκοόλ, αποφασίζει να «δραπετεύσει» με τον εραστή της, να ξεκινήσει μια νέα ζωή και να αφήσει τον Joe σε ένα ορφανοτροφείο αγοριών.]
Ο Joe, λοιπόν, σαν προσωπικότητα, διακατέχεται από δύο κύρια στοιχεία: Πρώτον τον φόβο της εγκατάλειψης, της απόρριψης και την έλλειψη ή απώλεια της αγάπης, εξού και η «μανία» του να ασκεί έλεγχο και δεύτερον την ανάγκη να σκοτώσει για να προστατευτεί -ο ίδιος και τα πρόσωπα που αγαπά.
Η τραγική αυτή εμπειρία, συνοδευόμενη αφενός από την προσπάθεια καθησυχασμού από τη μητέρα του, λέγοντάς του αμέσως μετά τη δολοφονία ότι είναι «καλό παιδί» και ότι «το έκανε για να την προστατέψει» αφετέρου από το γεγονός της εγκατάλειψης, πάραυτα θα διαμορφώσει και θα στιγματίσει τον ίδιο τον πρωταγωνιστή.
Τα γεγονότα αυτά φέρουν στον πυρήνα του μια αιώνια αμφιβολία: Ότι στο τέλος, ό,τι κι αν κάνει -ακόμη κι αν σκοτώσει- δεν ξέρει αν είναι άξιος να αγαπηθεί, δημιουργώντας του τον αιώνιο φόβο της εγκατάλειψης. Αυτά, σε συνδυασμό με μερικά άλλα κομβικά σημεία, όπως το bullying που δεχόταν καθημερινά στο σχολείο, αλλά και η μετέπειτα πορεία του στο «Mooney’s», με τον ιδιοκτήτη έχοντας πάρει έναν ρόλο «πατέρα», να του ασκεί διαρκώς βία για να τον σκληραγωγήσει, να τον κάνει έξυπνο, ισχυρό -έναν «πραγματικό άντρα»- καθόρισαν τελικά την όλη πορεία του Joe.
Καταληκτικά, η τραγικότητα της πορείας του έγκειται στο ότι παρ’ όλη τη βία που υπέστη από παιδί, έφτασε σε σημείο να γίνει ένας πολύ καλλιεργημένος και γοητευτικός άνθρωπος, έχοντας μάλιστα τη διάθεση να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο, πολεμώντας τον καπιταλισμό και την αδικία ενίοτε. Ωστόσο, δεν κατάφερε τελικά να αλλάξει την ψυχή του και οι μεγαλύτερες τραγωδίες του παρελθόντος που τον στιγμάτισαν θα τον οδηγούσαν αναπόφευκτα και ασυνείδητα σε δρόμους, όπου θα διαιώνιζε ή μάλλον θα εξαπέλυε πίσω στην κοινωνία όλη τη βία που υπέστη.
Πρωταγωνιστούν: Penn Badgley, Victoria Pedretti, Charlotte Ritchie
Δημιουργοί: Greg Berlanti, Sera Gamble
Επιμέλεια κειμένου: Βάσω Τσακάλου
