Σκέψεις CultArt: Το Σαπούνι

Μπορεί ένα θέμα μιας παράστασης να είναι ελαφρύ όσο το βάρος ενός σαπουνιού και ταυτόχρονα βαρύ όσο ένας βράχος;
Μπορεί το νόημα μιας παράστασης να είναι απλά το ότι δεν χρειάζεται να υπάρχει πάντα νόημα σε όλα; Και αν ναι πώς το μεταφέρεις αυτό στο κοινό;
Η παράσταση που ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο του Νέου Κόσμου σε σκηνοθεσία του Οδυσσέα Ζήκα και έχει τίτλο «Το Σαπούνι» απαντάει πολύ πειστικά στις παραπάνω, ενδεχομένως, περίεργες ερωτήσεις.
Το έργο είναι εμπνευσμένο από το ομώνυμο βιβλίο του Γάλλου συγγραφέα και ποιητή Φρανσίς Πονζ. Επί της ουσίας, η ιστορία αφορά τον ίδιο τον συγγραφέα, ο οποίος αποφασίζει να κλειστεί στο μπάνιο του σπιτιού του και να παραμείνει εκεί για 25 χρόνια έχοντας καρφωμένο το βλέμμα του σε μια πλάκα σαπουνιού.
Μέσα σε αυτήν την περίσταση ο Φρανσίς Πονζ συναντά συνεχώς τον εαυτό του. Η παράσταση αιωρείται μεταξύ γελοιότητας και τραγικότητας, αιωρείται μεταξύ ελαφρότητας και βαρύτητας, μεταξύ κυριολεξίας και μεταφοράς.
Πρόκειται για ένα θέμα «γελοίο, ευτελές, ποταπό» όπως θα πει και θα ξαναπεί ο Φρανσίς Πονζ στον εαυτό του. Και, όμως, μέσα από αυτό το «γελοίο» θέμα και με όχημα το χιούμορ, τους έξυπνους διαλόγους και την ενέργεια των ηθοποιών της παράστασης, ο θεατής θα γελάσει, αλλά συνάμα θα προβληματιστεί.
Η παράσταση με τον δικό της μοναδικό τρόπο στηλιτεύει ορισμένα κακώς κείμενα της εποχής μας, όπως για παράδειγμα τις τηλεοπτικές/ραδιοφωνικές εκπομπές, οι οποίες στην προσπάθειά τους να καλύψουν τον χρόνο που έχουν στον «αέρα» γεμίζουν τον χρόνο αυτόν με λέξεις που το νόημά τους είναι μικρότερο από τη σιωπή. Πώς γίνεται να μιλάς συνεχόμενα και να μη λες τίποτα; Απαντά και σε αυτό με πολύ ενδιαφέρον η παράσταση.
Στηλιτεύει, επίσης, το επιτηδευμένο, το «λόγιο» που προσποιείται το λόγιο μόνο και μόνο για να πείσει τον εαυτό του πως πράγματι είναι. Μα πόσα κείμενα, μα πόσοι άνθρωποι γράφουν ή μιλούν έτσι μόνο και μόνο για να δώσουν βαρύτητα στην ελαφρότητα της ύπαρξης;
Τέλος, ένα κεντρικό θέμα που θίγεται είναι η φθορά και πώς ο σκοπός του σαπουνιού, μα και της ανθρώπινης ύπαρξης συνάμα, είναι η φθορά μέσα από τη χρήση. Ακινησία σημαίνει ζωντανός θάνατος. Αντιθέτως χρησιμότητα σημαίνει φθορά και θάνατος. Και τι γίνεται, τελικά, όταν το αναπόφευκτο της Αλλαγής χτυπάει την πόρτα; Τι γίνεται, όταν οι περιστάσεις αναπόφευκτα αλλάζουν και το σαπούνι αντικαθίσταται από τον βράχο; Εμείς θα συνεχίσουμε να συμπεριφερόμαστε με τον ίδιο τρόπο;
Μια παράσταση ξεκαρδιστική μα συνάμα αφυπνιστική. Μια παράσταση που έρχεται να προσθέσει το δικό της χρώμα και το δικό της ύφος στο ελληνικό θέατρο! Μια παράσταση που αξίζει να τη δει ο καθένας!
Επιμέλεια κειμένου: Βάσω Τσακάλου
