Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ διασκέδασης και ψυχαγωγίας, όπως επίσης υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ τραγουδιστή και Καλλιτέχνη. Διασκέδαση σημαίνει περνάω τον χρόνο μου, ενώ ψυχαγωγία είναι η αγωγή της ψυχής. Τραγουδιστής είναι κάποιος που έχει καλή φωνή και ερμηνεύει μουσικά κομμάτια. Ο Καλλιτέχνης δεν είναι μόνο αυτό. Ο Καλλιτέχνης -εν προκειμένω ο μουσικός Καλλιτέχνης- είναι το πώς συνθέτει το κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι με την Τέχνη, είναι το πώς εναποθέτει στην τέχνη του όλη την ψυχή του και ύστερα πώς αυτό διοχετεύεται μέσω της μουσικής, των στίχων και της ερμηνείας.

Αν κάποιος βρέθηκε στο Θέατρο Βράχων στις 6 του Ιούνη στη συναυλία του Πασχαλίδη τού είναι πολύ εύκολο να καταλάβει τι θα πει ψυχαγωγία και τι θα πει Καλλιτέχνης.

Η μέρα, αν και εκείνο το πρωί ήταν κάπως μουντή και ανά μικρά τακτικά διαστήματα έριχνε ψιχάλες, αποδείχθηκε ιδανική για μια τέτοια συναυλία. Το καλοκαιρινό απογευματάκι ήταν αρκετά ζεστό, υπήρχε όμως το σωτήριο αεράκι που, σαν από μηχανής θεός, συνδυαζόταν απίθανα με την παγωμένη μπύρα και μπορούσες κάπως να «δροσίσεις» τις στιγμές αναμονής σε έναν ασφυκτικά γεμάτο χώρο.

Αυτήν τη φορά ο Πασχαλίδης ξεκίνησε από το τέλος, καθώς είπε πρώτο το τραγούδι που λέει πάντα τελευταίο και δεν ήταν άλλο από το «Παραμύθι με λυπημένο τέλος». Το τραγούδι αυτό έφτανε, για να καταλάβει κανείς το τι επρόκειτο να ακολουθήσει: Μια συναυλία κατάθεση ψυχής με έντονο κοινωνικό και πολιτικό αποτύπωμα. Είναι αλήθεια πως σε τέτοιες συναυλίες τα συναισθήματα μάς κατακλύζουν και όλα γίνονται πιο έντονα.

Η φωνή, η ερμηνεία, η ψυχή και ο παλμός της συναυλίας ήταν εύκολο να σε παρασύρουν στον κόσμο αυτόν της μουσικής και να χαθείς εκεί. Ο νους σου περιδιαβαίνει σε κόσμους και οι σκέψεις είναι πιο έντονες, όταν ακούς στίχους όπως: 

«Αθώοι όλοι σε μια χώρα των αθώων» λέει στη «Χώρα των Αθώων» που σε συγκλονίζει με το πόσο επίκαιρος, δυστυχώς, παραμένει σαν στίχος και σου θυμίζει τη δύσοσμη πολιτική σκηνή της χώρας που όλοι δηλώνουν αθώοι, όμως οι 57 ψυχές στα Τέμπη -μπορεί και παραπάνω αφού κανείς δεν έχει δώσει σαφή απάντηση- δεν έφυγαν μόνες τους.

«Να αφήνεις τη στεριά / πάνω στο νερό δεμένος / Και να φτάνεις πιο μακριά / από αυτό που είσαι φτιαγμένος» λέει ένας άλλος στίχος στο «Τραγούδια μια Σταλιά» και αποτελεί έμπνευση για τον κάθε άνθρωπο που ζει σε ασφυκτικές περιστάσεις καθημερινότητας. Ο άνθρωπος αυτός αντλεί δύναμη, για να μη συμβιβάζεται, για να διεκδικεί, για να φτάνει πιο μακριά από αυτό που του προορίζεται…να κάνει όνειρα, να μη φοβάται να κάνει όνειρα και να προσπερνά όσους θέλουν να τον κρατήσουν πίσω.

«…μου μάθαν να φοβάμαι ό,τι αγαπώ» λένε οι «Κακές Συνήθειες», διότι η κοινωνία παραβλέπει το «τι αγαπάς» και σου επιβάλλει «αυτό που πρέπει» και, αν ο φόβος είναι αυτός που θα σε απομακρύνει από «αυτό που αγαπάς», για να κάνεις «αυτό που πρέπει» τότε θα προσπαθήσουν να φοβάσαι, όμως, όχι! Μη φοβηθείς, σπάσε τον φόβο και έχε τη δύναμη να διεκδικήσεις αυτό που εσύ αγαπάς.

«Όλους τους ξέμπαρκους τους τρώει το σαράκι / και όσοι ταξίδεψαν ζηλεύουν την Ιθάκη» λέει στην «Πηνελόπη» γιατί πάντα ο άνθρωπος έχει μάθει να προσδοκά  και να θέλει αυτό που δεν έχει. Γιατί πάντα στο μυαλό φτιάχνεται μια εξιδανικευμένη εικόνα για αυτό που δεν έχεις, ενώ αυτό που έχεις δεν το εκτιμάς, διότι κοιτάζεις μόνο αυτά που σε ενοχλούν. Ενώ δεν πάει έτσι! Κανένα θετικό στη ζωή δεν είναι και ούτε πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Όσο και αν σε διαψεύδει στο τέλος η Ιθάκη κοίτα να γεμίζεις με περιεχόμενο και ποιότητα το ταξίδι.

«Φωτιά μου εσύ κι αέρας / στο σύνορο τούτης της μέρας / Το γέλιο σου δώσ’ μου / και γίνε του κόσμου / το πέρας» λέει στη «Φωτιά μου» γιατί πάντα ο έρωτας και η αγάπη οφείλει να είναι η προτεραιότητα στις ζωές όλων. Μόνο έτσι κάποιος μπορεί να νιώσει πλήρης, ολόκληρος και να ξεπεράσει τα εμπόδια που οι κατασκευασμένες νόρμες επιβάλλουν, για να πάρουν το όποιο οξυγόνο διαθέτεις. Είναι πολύ σημαντικό να μην φοβάσαι να αγαπήσεις, μα πιο σημαντικό να μην φοβηθείς να αγαπηθείς.

Και, ενώ ακούγοντας τραγούδια σαν αυτά, ο καθένας περιδιαβαίνει σε κόσμους και κάνει σκέψεις για αυτά που έζησε, αυτά που ζει και αυτά που θα ζήσει. Υπάρχουν, όμως, και στιγμές που η σκέψη παγώνει γιατί τα τραγούδια πυροδοτούν έντονα συναισθήματα που πλημμυρίζουν τα πάντα γύρω σου και σε καθηλώνουν μόνο στη στιγμή, στο «τώρα» και ζεις μέσα σε αυτό.

Μα «δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια» λέει κάποια στιγμή ο Πασχαλίδης στη μέση της συναυλίας αναφερόμενος στη μαζική δολοφονία παιδιών και στη γενοκτονία που συντελείται στη Γάζα και συνεχίζει λίγο αργότερα «για αυτό γράφω τραγούδια, για να μην χρειάζεται να εξηγώ» και περιγράφει την ουσία της Τέχνης που αποτελεί φάρο ελεύθερης έκφρασης σε έναν ανελεύθερο και άδικο κόσμο.

Ο Πασχαλίδης συνθέτει με μαεστρία μια συναυλία με διαφορετικά είδη μουσικής από το «Bella Ciao» στον «Ερωτόκριτο» και από τα «Μαλαματένια Λόγια» και τα «Τρία Γράμματα» στο «Ερωτικό» και τη «Ρόζα» δημιουργώντας ένα μοναδικό μωσαϊκό ακουσμάτων, σκέψεων και συναισθημάτων, με σημαντικά μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση σε προσωπικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.

Γιατί…«δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια» στο άδικο. 

«Και λες κουράστηκες δε θες να περιμένεις / είκοσι χρόνια το ίδιο φόρεμα να υφαίνεις». Στο χέρι σου είναι…στο χέρι μας είναι να αλλάξουμε στάση προς τα πράγματα, διότι μόνο έτσι θα επέλθει ουσιαστική αλλαγή.

Στο τέλος της ημέρας, αν κάτι είναι όμορφο μετά από τη συναυλία του Πασχαλίδη, είναι το ότι, ενώ περνά ο καιρός, εσύ μπορείς να τραγουδάς τα τραγούδια του, δείγμα πως δεν σε έχει διαβρώσει ο κόσμος που ζεις.

Επιμέλεια κειμένου: Βάσω Τσακάλου