Σκέψεις CultArt: Breaking Bad (Μέρος Δεύτερο)

Η απόφαση, λοιπόν, για τον κύριο White έχει παρθεί. Επιλέγει στα πενήντα του να αλλάξει τελείως ρότα, να ακολουθήσει μια εντελώς διαφορετική ζωή από αυτήν που είχε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Άλλες αρχές και άλλες αξίες είναι τώρα αυτές που καθορίζουν τις κινήσεις του. Ο δρόμος αυτός, αν και στην αρχή δεν φαίνεται να το γνωρίζει, γρήγορα καταλαβαίνει πως δεν έχει επιστροφή.
Στην αρχή της νέας του ζωής, για να δικαιολογήσει τον εαυτό του, δημιουργεί το αφήγημα πως όλα αυτά τα κάνει για την οικογένειά του και συγκεκριμένα για τα παιδιά του. Μάλιστα, θέτει ως στόχο να συγκεντρώσει $737.000, για να εξασφαλίσει καλές σπουδές και μια καλή ζωή για τα παιδιά του. Αυτό είναι ένα ρηχό αφήγημα, το οποίο ο Walt αναμασά συνέχεια στην αρχή προσπαθώντας να υποφέρει μια πολύ σκοτεινή πτυχή του εαυτού του που έχει ξυπνήσει και που χρόνια ήταν σε ύπνωση. Μέσα από το αφήγημα περί ενδιαφέροντος για την οικογένειά του ο Walt αρχίζει να παλεύει με μια πτυχή του εαυτού του που μέχρι τότε δεν είχε αντιληφθεί ή που είχε αντιληφθεί, αλλά επιμελώς αγνοούσε, διότι δεν ήθελε να παραδεχτεί την ύπαρξή της. Η συσσωρευμένη καταπίεση, όμως, προκαλεί έκρηξη. Η λέξη «έκρηξη» είναι μια ακριβής λέξη, για να περιγράψει την καλά θαμμένη σκοτεινή πτυχή του κ. White, η οποία όμως ξύπνησε και ήρθε, σχεδόν ενστικτωδώς, στο προσκήνιο με κρότο.
Σε αυτό το σημείο, όμως, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο. Αν υποθέσουμε πως πιστεύουμε το αφήγημα που δημιούργησε ο Walt για την επιλογή του να μετατραπεί από ένας απλός καθηγητής γυμνασίου σε drug dealer. Δηλαδή, αν υποθέσουμε, πως όλα τα κάνει για να εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή για την οικογένειά του, καταλήγουμε στο εξής συμπέρασμα: Η επιβράβευση του κράτους, της κοινωνίας και γενικότερα ενός εγκαθισταμένου συστήματος απέναντι σε έναν άνθρωπο, ο οποίος σε όλη του τη ζωή πίστεψε αυτό το σύστημα, ακολούθησε πιστά τους νόμους και τους κανόνες του και με άλλα λόγια τα έκανε όλα «όπως έπρεπε», είναι η αδυναμία του, τελικά, όταν διαγνωστεί με καρκίνο, να μπορέσει να αντεπεξέλθει οικονομικά. Είναι η αδυναμία του να εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή για την οικογένειά του. Διαφαίνεται, λοιπόν, πως αν είσαι ένας «καλός» και νομοταγής πολίτης που ακολουθεί πιστά τις κρατικές και κοινωνικές επιταγές, τότε αυτό το σύστημα που εμπιστευόσουν και που δεν του πήγες ποτέ κόντρα είναι το ίδιο που σε πετάει στον δρόμο χωρίς θεραπεία για τον καρκίνο, επί της ουσίας σε σκοτώνει. Είναι το ίδιο σύστημα που πετάει στον δρόμο και την οικογένειά σου χωρίς ιδιαίτερη προοπτική στη ζωή. Με άλλα λόγια, οι ζωές των ανθρώπων αυτών σαν του κ. White –μέχρι τα πενήντα του χρόνια– είναι μια ζωή, όπου ο καθένας αποτελεί ένα γρανάζι σε μια μεγαλύτερη μηχανή που συντηρεί έναν φαύλο κύκλο ματαιότητας για όλους, εκτός, βέβαια, από αυτούς που έχουν θέσει σε λειτουργία τη μηχανή αυτήν και από την οποία έχουν συμφέρον. Ο κ. White, όταν διαγνώστηκε με καρκίνο, ένιωσε σαν ένα ποτηράκι μιας χρήσης, όπου το σύστημα ήπιε νερό από αυτό και ύστερα το πέταξε στα σκουπίδια. Νιώθοντας έτσι ο Walt και έχοντας έναν πολύ περιορισμένο χρόνο στη διάθεσή του, για να κάνει όσα δεν έκανε τα προηγούμενα πενήντα χρόνια της ζωής του, δρα με οργή και παρόρμηση. Αναζητά άμεσες, γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις στο πρόβλημα της ζωής του που λέγεται Walter White. Σε εκείνο ακριβώς το σημείο είναι που η σκοτεινή πτυχή του εαυτού του αρχίζει να καταλαμβάνει σταδιακά όλη την ύπαρξη του καθηγητή γυμνασίου και να τον μεταμορφώνει σε έναν μοχθηρό έμπορο ναρκωτικών, ο οποίος φτάνει σε σημείο να ελέγχει όλη τη διακίνηση σε όλο τον νότο των ΗΠΑ, αλλά και να εξάγει το προϊόν του μέχρι και την Ευρώπη. Όμως ας μην προτρέχουμε.
Ο συνδετικός κρίκος του Walt με τον κόσμο των ναρκωτικών είναι ο πρώην μαθητής του, Jesse. Είναι ο άνθρωπος κλειδί, ο οποίος θα τον βοηθήσει να δικτυωθεί και να φτάσει το προϊόν του στους «κατάλληλους» ανθρώπους. Σε ένα τροχόσπιτο με κλεμμένα σκεύη χημείας από το γυμνάσιο που είναι καθηγητής και με βοηθό τον Jesse, ο οποίος μέχρι εκείνη τη στιγμή είναι παντελώς άσχετος από χημεία, θα αρχίσει να φτιάχνει ο Walt το δικό του προϊόν, τη δική του μεθαμφεταμίνη. Τι είναι αυτό που κάνει τον Walt τόσο επιτυχημένο και περιζήτητο στον κόσμο των καρτέλ; Μα φυσικά οι δεξιότητές του στη χημεία που καθρεφτίζονται μέσα από το προϊόν του, τη μεθαμφεταμίνη. Ο Walt πετυχαίνει εκεί όπου όλοι οι υπόλοιποι απέτυχαν. Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι πως η μεθαμφεταμίνη που υπάρχει στην αγορά μέχρι την εμφάνιση του Walt έχει καθαρότητα που στην καλύτερη των περιπτώσεων αγγίζει το 70%, όταν ο Walt λανσάρει μεθαμφεταμίνη που αγγίζει σε καθαρότητα το 99,1%. Αυτό κάνει τα «μεγάλα κεφάλια» των καρτέλ να θέλουν να συνεργαστούν μόνο με τον Walt εξοβελίζοντας τους υπόλοιπους από την αγορά. Αυτή η ικανότητά του είναι και το στοιχείο αυτό που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα να τον σκοτώσουν ακόμα και όταν διαφωνεί και έρχεται αντιμέτωπος με πολύ ισχυρούς ανθρώπους, όπως ο Γκουστάβο Φρινγκ ή Γκας που ελέγχουν ολόκληρη την αυτοκρατορία των ναρκωτικών.
Ο Walt καταφέρνει πολύ γρήγορα να μαζέψει τα χρήματα που έχει θέσει σαν στόχο. Όμως πια, τα διακυβεύματα είναι άλλων μεγεθών και διαστάσεων. Εκεί αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πως το αφήγημα περί εξασφάλισης της οικογένειάς του είναι μάλλον μια δικαιολογία και πως ο Walt επί της ουσίας ικανοποίει μια δική του βαθύτερη ανάγκη: Την αναγνώριση από τον περίγυρο και τη δυνατότητα να ασκεί εξουσία.
Όσο περνάει ο καιρός ο Walt διολισθαίνει σε όλο και πιο σκοτεινά μονοπάτια. Δεν μπαίνει φραγμός πουθενά και σε τίποτα. Γίνεται, επί της ουσίας, η ενσάρκωση της μακιαβελικής φράσης: «Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» και στην περίπτωση του Walt ο σκοπός δεν είναι καν τα χρήματα, αλλά η αποτίναξη μιας ζωής στερημένης και γεμάτης απωθημένα. Η αλλαγή του Walt είναι δραματική, φαίνεται σε όλα του: Στο βλέμμα του, στις αποφάσεις του, στην εξωτερική του εμφάνιση που πλέον δεν θυμίζει σε τίποτα εκείνον τον φιλήσυχο κυριούλη των πρώτων επεισοδίων, ακόμα και στο όνομα που επιλέγει να χρησιμοποιεί και με το οποίο γίνεται γνωστός στον χώρο των ναρκωτικών. Ο Walter White μετατρέπεται σε Heisenberg! Ο Walt δανείζεται το όνομα αυτό από τις πιο σκοτεινές σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Συγκεκριμένα, ο Heisenberg ήταν ένας πολύ ικανός φυσικός, ο οποίος είχε ρόλο κλειδί στη δημιουργία των πυρηνικών όπλων της ναζιστικής Γερμανίας. Ήταν διακεκριμένος επιστήμονας με νόμπελ φυσικής, στα ανώτατα κλιμάκια των ναζί, ο οποίος συνδέθηκε με το πυρηνικό τους πρόγραμμα, το οποίο έμεινε ανολοκλήρωτο –ευτυχώς για την ανθρωπότητα. Αυτό ακριβώς το όνομα επιλέγει ο Walter White, για να περιγράψει τον νέο ρόλο του και τη νέα του προσωπικότητα. Συγκλονιστικό!
Κι όμως, ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα για το ποιος είναι ο κ. White…
Διαβάστε το τρίτο μέρος εδώ.
Επιμέλεια κειμένου: Βάσω Τσακάλου